Halberstadt i jego kościoły

Niedługo po wyjeździe z Goslar minęliśmy tablicę informująca o tym, że właśnie kończy się Dolna Saksonia, a zaczyna Saksonia Anhalt. wyjeździe Oznaczało to, że przekroczyliśmy granicę między dawnym RFN a NRD. Dawniej była to granica pomiędzy wolnością a zniewoleniem, między normalnością a komunizmem, a dzisiaj między zamożnością i przedsiębiorczością z jednej strony, a biernością i apatią z drugiej. Ale władze centralne chcą zatrzeć te różnice i finansują m.in. budowy i remonty dróg. Padliśmy ofiarą jednego z nich. Kiedy staliśmy w korku przed zwężeniem zauważyliśmy drogowskaz na Halberstadt – miasto przewidziane do zobaczenia jako ewentualne. Skoro zatem los nas tam skierował, podążyliśmy za nim. Halberstadt jako jedyne z miast wokół Gór Harz zostało w znacznym stopniu zbombardowane w czasie II wojny światowej. Odbudowano tylko kilka głównych zabytków, w tym kościoły. Dlatego miasto najlepiej wygląda z daleka, gdy góruje nad nim kilka par wież kościelnych. Ich otoczenie wygląda niestety nieciekawie. Na szczęście zabytki sakralne, położone blisko siebie, wiele wynagradzają.

Zaczęliśmy od kościoła mariackiego, dawniej należącego do klasztoru augustianów (zakonu, z którego wywodził się Marcin Luter). Romańska dwuchórowa bazylika z transeptem i czterema wieżami. Od czasów reformacji służy protestantom (aktualnie ewangelicko-reformowanym, czyli tzw. kalwinistom). W efekcie największa jej ozdobę stanowi sama bryła z pobielonymi ścianami. Zachowały się polichromowane rzeźby świętych w przegrodzie chórowej chóru prezbiterium oraz średniowieczne polichromie w kaplicy św. Barbary.
W kościele mieliśmy ciekawe spotkanie ze starszym Niemcem. Opowiadał nam o Halberstadt i jego kościołach oraz okolicznych zabytkach. Ucieszył się słysząc trasę naszej podróży (m.in. Quedlinburg i Gernrode). Aż unosił się mówiąc i gestykulując, że nie możemy tracić czasu na zakupy kiedy tyle tu wspaniałych zabytków. ‘Tu nad Saale 1000 lat temu było centrum europejskiej cywilizacji’ (o dziwo sporo w tym prawdy biorę pod uwagę, że ówcześni cesarze niemieccy rezydowali najchętniej właśnie w okolicy, m.in. w Quedlinburgu czy Goslar). Nie skorzystaliśmy tylko z jednej jego rady – wizyty w opactwie benedyktyńskim w pobliskim Huysburgu, czynnym nawet w czasach NRD. Nie zrozumieliśmy nazwy (a właściwie to zdawało nam się, że ją źle usłyszeliśmy). Kłopot w tym, że starszy Pan w miarę rozwoju jego wypowiedzi coraz bardziej się rozpędzał, i nawet to z nas, które mówi po niemiecku nie do końca nadążało za jego wypowiedzią.

Vis a vis, po drugiej stronie placu stoi katedra pw. św. Szczepana i Serwacego (czasem podają że Sykstusa). Według przewodników francuski z niemieckich kościołów gotyckich. Rzeczywiście widać to we wnętrzu (bazylika z obejściem) i od strony prezbiterium. Natomiast wieże mają typowo niemiecki kształt wskazujący na ukończenie raczej w XIX w. (a przynajmniej hełmów).
Gdy już znaleźliśmy się za prezbiterium stanęliśmy naprzeciw Martinikirche, czyli gotyckiego kościoła św. Marcina. Tutaj w 1989 r. gromadzili się przeciwnicy reżimu Honeckera. Pod kościołem stała kiedyś figura Rolanda, charakterystyczna dla miast północnych Niemiec. Dziś stoi obok zrekonstruowanego w latach 90-tych XX w. ratusza. W rekonstrukcji wykorzystano oryginalne fragmenty gotyckiej budowli, przebudowanej w okresie renesansu. Od partii zrekonstruowanych wyraźnie odróżniają się kolorem. Spośród świeckich budynków wyróżniał się jeszcze Dompropstei na placu katedralnym, z arkadowym parterem i wyższymi kondygnacjami z pruskiego muru. Ale ogólnie Halberstadt zrobił na nas wrażenie miasta niemal wymarłego w sobotnie popołudnie. I jak się okazało na tym właśnie polega różnica miedzy miastami dawnego RFN i NRD ...

Zdjęcia (17)

Komentarze (3)